Xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam đang trên đà tăng trưởng những năm gần đây với khoảng 40 tỉ đô la Mỹ mỗi năm và cán mốc kỷ lục 53,22 tỉ đô la Mỹ năm 2022. Những yêu cầu cao về sản xuất và xuất khẩu bền vững đang tạo đà cạnh tranh mạnh mẽ giữa các doanh nghiệp chế biến nông sản. Tuy nhiên, đây cũng là áp lực lớn đối với các doanh nghiệp Việt Nam khi nhiều đơn hàng giá trị lớn của chúng ta đã thuộc về đối thủ do chậm triển khai các cam kết bền vững.
Lấy ví dụ từ EU, đây là thị trường nhập khẩu rau quả lớn nhất thế giới nhưng thị phần của Việt Nam chỉ chiếm 0,18% tổng giá trị nhập khẩu, một phần là do chưa tuân thủ được các tiêu chuẩn khắt khe của khu vực này.
Nhìn chung, sản xuất lương thực tại Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được các yêu cầu tăng trưởng xanh. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan đã nhấn mạnh đến tính cấp thiết phải chuyển đổi sang hệ thống lương thực, thực phẩm xanh, phát thải thấp, đồng thời nhận định “xanh hóa nền nông nghiệp không phải gánh nặng mà là cơ hội”.
Nhưng làm thế nào để bắt đầu quá trình xanh hóa? Đây là một trong những câu hỏi chính được nêu ra ở Diễn đàn Logistics và quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học RMIT Việt Nam. Chuyên gia tham dự sự kiện đã chia sẻ kết quả từ các dự án hỗ trợ nhà sản xuất, chế biến thực phẩm của Việt Nam trong việc tuân thủ các quy định về môi trường.
Hình ảnh: Diễn giả và khách mời tham gia Diễn đàn Logistics và quản lý chuỗi cung ứng RMIT
Ông Nguyễn Việt Dũng, Tổng Giám đốc Bureau Veritas Việt Nam, khẳng định rằng quy trình chứng nhận mang lại nhiều cơ hội học hỏi từ những thực tiễn tốt nhất của các đối tác trong chuỗi cung ứng và thích ứng với các tiêu chuẩn quốc tế cao hơn. Qua đó, thương hiệu nông sản Việt Nam có thể được nâng tầm và quảng bá tốt hơn.
Hình ảnh: Ông Nguyễn Việt Dũng chia sẻ tại Diễn đàn Logistics và quản lý chuỗi cung ứng RMIT
Ông nhấn mạnh vai trò của các đơn vị dẫn đầu chuỗi cung ứng trong việc thúc đẩy nông dân và doanh nghiệp chế biến thực phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu, lấy ví dụ từ thành công của dự án Trung hòa carbon cho hệ thống trang trại của Vinamilk. Trang trại Nghệ An của Vinamilk là trang trại đầu tiên được chứng nhận trung hòa carbon PAS 2060.
Một nghiên cứu công bố gần đây trên tạp chí quốc tế Journal of Supply Chain Management và Business Strategy and the Environment của nhóm nghiên cứu tại RMIT chỉ ra rằng nỗ lực xuất khẩu mang lại cho các doanh nghiệp cách tiếp cận chủ động trong việc giải quyết áp lực xanh từ khách hàng và mở lối cho các biện pháp bền vững tốt hơn. Những phát hiện này nêu bật thực tế rằng doanh nghiệp địa phương có thể tiếp cận với những thị trường khó tính hơn và học hỏi các tiêu chuẩn, quy trình và mô hình mới.
Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ nhiệm cấp cao bộ môn Quản lý chuỗi cung ứng và logistics, Đại học RMIT Việt Nam, nhận định: “Một khi tất cả các công ty cố gắng cạnh tranh về chi phí, chất lượng và giao hàng, thì làm xanh hóa quy trình có thể là yếu tố để giành được đơn hàng và có được lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Đáp ứng các quy định về môi trường và yêu cầu bền vững cao hơn là nhiệm vụ cần thiết trong việc phát triển chiến lược kinh doanh trong mỗi doanh nghiệp. Đây cũng là một việc nên làm bởi vì đây thường không còn là sự lựa chọn nữa mà là yêu cầu bắt buộc do thực tế của nền kinh tế tuần hoàn đặt ra”.
Tại Bureau Veritas, chúng tôi hiểu rằng phát triển bền vững không chỉ là một xu hướng mà còn là yếu tố thiết yếu để các doanh nghiệp hướng tới một tương lai bền vững và có khả năng phục hồi. Chúng tôi tự hào đã chia sẻ chuyên môn của mình tại hội nghị và mong muốn tiếp tục hợp tác để thúc đẩy phát triển bền vững trong ngành.